Tachykardia, częstoskurcz, przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę. Nie zawsze jest objawem choroby.. Najczęściej akcja serca przyspiesza z powodu działania katecholamin powstających w wyniku emocji lub wysiłku fizycznego. Niepokój, stres lub patologiczna arytmia serca... Przyczyny częstoskurczu są wielorakie.
Za zdrowe serce uważa się takie, które ma regularne tętno od 60 do 100 uderzeń na minutę. Powyżej 100 uderzeń na minutę mówimy o tachykardii. Tachykardia może być łagodna lub wręcz przeciwnie - poważna, w zależności od jej pochodzenia i możliwych powikłań . Jest stała lub przemijająca. Często przebiega bezobjawowo, ale nierzadko u pacjenta występują kołatania serca, zawroty głowy, a niekiedy utrata przytomności (omdlenie).
Mechanizmy tachykardii
Serce jest mięśniem składającym się z czterech komór: lewego i prawego przedsionka oraz lewej i prawej komory. Skurcze serca są wynikiem działania impulsu elektrycznego, który wydobywa się z górnej części prawego przedsionka w miejscu zwanym węzłem zatokowo-przedsionkowym. Węzeł ten wytwarza prawie 100 wyładowań elektrycznych na minutę. Jego działanie jest regulowane przez nerw błędny, który zwalnia tętno do około 70 uderzeń na minutę w spoczynku.
Skurcz przedsionków pozwala im przesyłać krew do komór. Aktywność elektryczna dotrze również do komór serca, umożliwiając im skurcz i wyrzucenie krwi do aorty i tętnicy płucnej. Zrozumiałe jest zatem, że serce działa jak pompa i umożliwia krążenie krwi do różnych narządów.
Szybkie bicie serca może być wynikiem nadmiernej aktywacji układu współczulnego w węźle zatokowym, która jest wyzwalana przez szczególne okoliczności, takie jak wysiłek fizyczny, silne emocje... Ale częstoskurcz może być również wynikiem patologicznego i spontanicznego przyspieszenia skurczów komór lub przedsionków. W tym przypadku arytmia zagraża unaczynieniu narządów i zdrowiu pacjenta.
Różne pochodzenie
- Tachykardia zatokowa: jest wyzwalana przez element, który aktywuje współczulny układ nerwowy: wysiłek fizyczny, emocje, nadużywanie niektórych substancji (alkohol, narkotyki, leki psychotropowe, stymulanty...), gorączka, ból, anemia, odwodnienie, nadczynność tarczycy. Jest to zatem naturalny proces adaptacyjny. Lekarz rozpoznaje ją po regularnym tętnie, które z reguły nie przekracza 150 uderzeń na minutę. Nie jest to nic poważnego i nie wymaga leczenia, z wyjątkiem przyczyny. Rzadziej jednak tachykardia zatokowa może być objawem poważnego schorzenia, takiego jak niewydolność serca lub zatorowość płucna.
- Tachykardia komorowa: kiedy przyspieszenie akcji serca wynika z gwałtownego skurczu komór, konsekwencje mogą być poważne, a nawet śmiertelne: złe samopoczucie, utrata przytomności, a w najgorszym przypadku nagły zgon. Częstoskurcz komorowy jest najczęściej wynikiem podstawowej patologii serca. Odmianą tachykardii komorowej, która stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia, jest migotanie komór. Objawia się szybką i nieskoordynowaną pracą komór nawet do 600 uderzeń na minutę.
- Częstoskurcz nadkomorowy: na ogół przebiega łagodnie. Najczęściej jest to choroba wrodzona i dotyczy młodych osób. Wynika ona z dysfunkcji włókien nerwowych w obrębie serca. Zwykle występuje w atakach, które mogą być imponujące, podczas których serce zaczyna bić z prędkością 160 do 200 uderzeń na minutę.
Przyczyny tachykardii mogą być różne, codzienna dieta przepełniona kawą i alkoholem…kolejny wypalony papieros. Przyspieszone bicie serca towarzyszy także dosyć naturalnym stanom takim jak nagły stres, zdenerwowanie, wzmożony wysiłek fizyczny. Wiele osób narzeka na częstoskurcz, który nie jest związany z patologicznymi zmianami w mięśniu sercowym. Taki stan nazywa się nerwicą serca. Jest on związany z odczuwaniem przewlekłego stresu. Nawet odwodnienie czy przyjmowanie niektórych leków również może objawiać się przyspieszonym biciem serca.
Objawy częstoskurczu serca zależą od częstotliwości pracy serca, czasu trwania, stopnia uszkodzenia mięśnia sercowego, a także od chorób współistniejących. Tachykardia jest często bezobjawowa, istnieje jednak grupa objawów, które są obserwowane w przebiegu tachykardii:
- palpitacje serca
- duszność
- nerwowość, niepokój, drażliwość
- zawroty głowy, światłowstręt
- słaby i tępy ból za mostkiem
- wzmożona potliwość
- zaburzenia snu: sen jest zakłócany przez kołatanie serca.
Należy zaznaczyć, że w większości przypadków częstoskurcz jest pochodzenia zatokowego i ma charakter łagodny. Jednakże, gdy jest pochodzenia komorowego lub przedsionkowego, pacjent jest narażony na powikłania takie jak :
- utrata przytomności (omdlenie)
- zatrzymanie akcji serca
- nagła śmierć
Tachykardia serca to dolegliwość, której nie należy lekceważyć. Zazwyczaj nie jest przyczyną bezpośredniego zagrożenia dla życia, ale nieleczona prowadzi do rozwoju bardzo groźnych powikłań. Jeśli Twoje serce zbyt często przyspiesza, oblewa cię pot, ciężko złapać oddech- umów się na wizytę do kardiologa!
Konieczne jest wykonanie badania EKG lub badania EKG Holtera. Rozpoznanie przyczyny przyspieszonej akcji serca pomaga ustalić plan leczenia, które spowoduje całkowite ustąpienie lub złagodzenie dolegliwości oraz pozwoli uniknąć w przyszłości groźnych powikłań.
